Pedagogische civil society
Opvoeden is per definitie een maatschappelijke aangelegenheid. In zijn pedagogisch civil society stelt Micha de Winter dat opvoeden een gedeelde verantwoordelijkheid is van alle volwassenen in het leven van kinderen. Opvoeden leidt tot een betere wereld. Samenwerken en verbinding zijn de twee kernthema’s in de visie van de Winter.
Wat zegt de visie over...
Ouderschap
De zorg voor kinderen en voor de mensen die voor kinderen zorgen, zou een gemeenschappelijke bekommernis moeten zijn. Ouders staan heel erg onder druk om het perfecte kind af te leveren. Micha de Winter spreekt van krampachtig ouderschap. Bij problemen wordt er meer en sneller een beroep gedaan op professionals. De overheid en experts gaan zich meer en meer moeien met de opvoeding, zeker daar waar het risicogezinnen betreft. Op die manier wordt het opvoedgezag van ouders ondermijnd.
Opvoeding
Doel van opvoeding: voeden we vooral op met het oog op individuele belangen of speelt ook het algemene maatschappelijk belang een rol in het opvoeden? Micha de Winter pleit voor het belang van een maatschappelijke opvoeding ter bevordering van de democratie. De opvoedstijl die hierbij het meest aansluit is een autoritatieve opvoedstijl. In plaats van het accent te leggen op problemen in gezinnen, moet er meer aandacht besteed worden aan de omgeving waarin kinderen opgroeien.
Ondersteuning
Het versterken van de civil society: meer samenwerking tussen ouders onderling, een betere verbinding tussen ouders en school, een gelijkwaardige relatie tussen ouders en deskundigen en een op preventie gerichte overheid, kunnen de kwaliteit van opvoeding en ontwikkeling verbeteren en de opvoedingskracht in de maatschappij aan te wakkeren. Ondersteuning die uitgaat van gemeenschappelijk gedragen opvoedingsdoelen, blijkt bijzonder effectief. Concreet betekent dit dat er een aanbod moet zijn op wijkniveau, goed bereikbaar en in staat om in te spelen op lokale noden. Verbinding tussen gezinnen levert een positieve bijdrage aan de kwaliteit van opvoeding.
Maatschappelijke context
Opvoeden is een belangrijk maatschappelijk thema. Een pedagogisch civil society kan niet van bovenaf worden opgelegd maar groeit van binnenuit, in een debat met en tussen burgers. Volgens de Winter is deze aanpak ook een oplossing voor problemen als jeugdcriminaliteit en kindermishandeling.
Wetenschappelijke onderbouwing:
Kesselring, M., de Winter, M., Horjus, B. & van Yperen, T., Allemaal opvoeders in de pedagogische civil society. Naar een theoretisch raamwerk van een ander paradigma voor opgroeien en opvoeden. Pedagogiek, 2013-1, 5-20.
Kesselring, M. (2016). Partners in parenting. A study on shared responsibilities between parents and non-parental adults. Dissertatie UU. Ipskamp, 2016
In de praktijk
'Allemaal opvoeders' is een project in 11 Nederlandse steden en gemeenten. Je vindt er een overzicht van 30 projecten en activiteiten die tot doel hebben de ontwikkeling van de civil society te inspireren en te ontwikkelen. Dit door opvoeders en mede-opvoeders actief in te zetten bij de opvoeding en zo de gang naar de professionele hulpverlening te vermijden.
Referentiewerk
- De Winter, M., Verbeter de wereld, begin bij de opvoeding. 2011, SWP Uitgeverij, Amsterdam.

- De Winter, M., Opvoeding in democratie. 2006, SWP Uitgeverij Amsterdam.
Meer weten?
- Een bundel over opvoeden samen met de buurt, waarin de pedagogisch civil society aan bod komt
- De gewoonste zaak van de wereld, een boek uit 2013 van de Raad voor Maatschappelijke ontwikkeling in Nederland
- In de reeks 'Pedagogische visies voor je Huis van het Kind' komt ook Micha de Winter aan bod.