Documentatiecentrum

Dit rapport onderzoekt de toegevoegde waarde en de voorwaarden voor geïntegreerd werken, en de cruciale rol die de ECEC-voorzieningen hebben om alle gezinnen, maar vooral de kwetsbare en achtergestelde gezinnen, beter van dienst te kunnen zijn. Aparte aandacht wordt besteed aan Roma-kinderen en hun families als een van de meest kwetsbare groepen in Europa, vaak gevangen in een vicieuze cirkel van armoede, uitsluiting en discriminatie.

Als vrouwen met verschillende achtergronden elkaar ontmoeten, ontstaat er iets waardevols! Drie jaar lang ontmoetten vrouwen met een migratieachtergrond en KVLV-leden elkaar binnen het project DIVA’s Samen tegen Armoede. Samen zetten ze in op de strijd tegen armoede en sociale uitsluiting.

Voor de totstandkoming van dit document is een literatuuronderzoek uitgevoerd, waarbij zowel internationale als Nederlandse gegevensbronnen zijn geraadpleegd. Het artikel is gebaseerd op verschillende (internationale) overzichtsstudies en aangevuld met verschillende buitenlandse en Nederlandse primaire studies. Dit document maakt onderdeel uit van het themadossier ‘Voortijdig schoolverlaten en verzuim’ op de website van het Nederlands Jeugdinstituut.

Leerkrachten in het Vlaamse basisonderwijs krijgen steeds meer te maken met een taaldivers leerlingenpubliek in hun klas. De groep leerlingen die thuis een andere taal spreekt dan het Nederlands neemt almaar toe. In de meeste scholen probeert men deze leerlingen het Nederlands als schooltaal aan te leren door hen onder te dompelen in een Nederlands taalbad. Ondanks het sterke geloof in de effectiviteit van deze aanpak vallen de gemiddelde opbrengsten tegen.

Hoofdstuk 4 in het Handboek vvto, Engels op de basisschool gaat over meertaligheid en jonge kinderen in het gezin. Sharon Unsworth gaat onder andere in op hoe taalontwikkeling verloopt bij meertalige kinderen en wat de voordelen zijn van een meertalige opvoeding.

Steeds meer kinderen worden in een andere taal dan het Nederlands opgevoed. Hun talenrijkdom is geen struikelblok, maar net een bron voor leren en een onmisbaar startpunt voor het snel en efficiënt verwerven van het Nederlands als schooltaal. Wie de rijkdom van de kinderen en hun talige en culturele achtergrond erkent en benut, kan in zijn werking zoveel meer bereiken; naast hun motivatie om (Nederlands) te leren, voelen kinderen zich erkend in hun identiteit en is hun betrokkenheid hoog.

Taalontwikkeling is een sociaal leerproces dat in wisselwerking met volwassenen en andere kinderen plaatsvindt. Dit taalverwervingsproces speelt zich voor het grootste gedeelte af tussen de geboorte en het begin van groep 3. Het brabbelen gaat over in het eenwoordstadium en ontwikkelt zich onder andere door taalstimulerende activiteiten steeds verder. Hoe dat proces verloopt, welke invloeden een rol spelen, hoe een tweede taal zich ontwikkelt, wordt aan de hand van veel praktische voorbeelden duidelijk beschreven.

Het boek ‘Allemaal taal' wil werkmethodes, inspirerende praktijkvoorbeelden en achtergrondinformatie aanreiken om samen met begeleiders en andere betrokkenen na te gaan hoe je de taal van jonge kinderen kunt stimuleren tijdens het spel maar ook op het verzorgingskussen, bij het onthaal of tijdens het eten. ‘Allemaal Taal' is bruikbaar in de kinderopvang of in de kleuterschool voor iedereen die jonge kinderen ondersteunt in hun ontwikkeling.

De toenemende diversiteit stelt scholen op de proef. Hoe kunnen we anderstalige kinderen het best helpen met het leren van Nederlands? Hoe ziet een krachtige taalleeromgeving eruit? Kan een school meer een thuis worden, een ‘woonkamerschool’ als het ware, om taal maximaal te stimuleren? En hoe pakken we dat aan? De vliegtuigklas is een literair-professionele gids over taal en onderwijs. Dit boek brengt twee werelden samen: literatuur en wetenschap. De literaire vondsten bestaan uit miniaturen over het anderstalige basisschoolkind, ouders en leerkrachten.

Boek over Infant Mental Health met praktische handvatten. Deel 1: ontwikkeling van jonge kinderen, uitdagingen van het ouderschap en het ontstaan van de ouder-kindrelatie in verschillende omstandigheden. Deel 2: ouderschap, de vroege relatie tussen ouders en kind, de ontwikkeling van regulatie en van gehechtheid, en het belang van spel.

Dit boek is bedoeld voor ouders en opvoeders die te maken hebben met tweetalige opvoeding. Tweetaligheid komt steeds vaker voor doordat mensen naar andere landen vertrekken om daar te gaan wonen en werken. Dit boek wil ouders en opvoeders helpen om de vraag te beantwoorden of het al dan niet een goed idee is om hun kinderen tweetalig op te voeden. Enkele hoofdstukken geven inzicht in de taalontwikkeling van eentalige en tweetalige kinderen. Voorts gaan de auteurs in op de vraag hoe ouders een tweetalige opvoeding het best kunnen aanpakken.

Vitamientje en Ratatouille zijn allebei groepsgerichte projecten voor kwetsbare gezinnen waarbij gezondheidseducatie en opvoedingsondersteuning gecombineerd worden. Rode draad doorheen het aanbod is ‘voeding is opvoeding’.

Bij e-mail opvoedingsondersteuning krijgt een ouder of opvoedingsverantwoordelijke via e-mail een persoonlijk antwoord op zijn of haar opvoedingsvraag. Het antwoord is methodisch opgemaakt en omhelst meer dan info doorsturen eventueel in de vorm van een brochure.

Handreiking over hoe gemeenten het aanbod en de benadering het best kan afstemmen op gezinnen uit Midden- en Oost-Europa.

In dit boek tonen we hoe beleid en hulpverlening de siblingrelatie beter kunnen ondersteunen, zeker als het wat m het thoeilijker gaat. Als siblings uit huis geplaatst worden, bijvoorbeeld, waarom kan dat niet vaker samen? Als je broer of zus aan suïcide denkt, wie zorgt er dan voor jou? Wat als je een erfelijke ziekte hebt en je alleen kan gered worden met de hulp van een sibling? En hoe zit dat precies met de ongelijke behandeling van siblings door hun ouders, nog steeds een groot taboe.

In deze publicatie vertrekken we samen op zoektocht naar hoe kindvriendelijkheid er in jouw stad of gemeente kan uitzien. We blikken terug op de kindvriendelijke beweging, maar kijken vooral vooruit. We maken omzwervingen langs thema’s als publieke ruimte, armoede en kinderopvang. Maar we komen altijd terug tot de kern: lokaal kindvriendelijk beleid uitstippelen voor en samen met kinderen en jongeren. Jongeren zelf komen ook aan bod: in het boek vind je foto's genomen door jongeren van Horizon VZW. Een kijk op hun leefwereld, door hun blik. 

Stappenplan om een meertalig voorleesmoment te organiseren op school of in de kinderopvang