Documentatiecentrum

Laaggeletterden hebben vaak moeite met alledaagse dingen, zoals het lezen van (eenvoudige) informatiefolders of brieven. Maar ook het invullen van papieren is lastig. Voorlezen gebeurt nauwelijks. Terwijl voorlezen er juist voor zorgt dat kinderen hun woordenschat enorm uitbreiden.

Deze reflectietool is ontwikkeld en bestemd voor (partner)organisaties en niet voor ouders. De tool kan gebruikt worden door organisaties die opvoedingsondersteuning als hoofddoelstelling hebben, maar evenzeer door organisaties waar opvoedingsondersteuning een bepaalde plaats inneemt naast het hoofdaanbod, zoals bv. in het schoolopbouwwerk.

Vaak focust opvoedingsondersteuning zich op gezinnen met jonge kinderen.  Investeren in de vroege levensperiode van kinderen is van groot belang.  Anderzijds houdt opvoeden niet op wanneer kinderen zes of twaalf jaar zijn. Steun bij het opvoeden is best ook beschikbaar voor ouders van tieners en jongeren. Maar wat zijn de behoeften van deze ouders? Wat ervaren ze als ondersteunend? Is er voldoende aanbod op maat van ouders met jongeren? Welke diensten en aanbod wordt er in Vlaanderen en Brussel georganiseerd.  Wat kunnen de Huizen van het Kind doen? Met deze vragen gaan we aan de slag.

De samenwerkingsverbanden Huizen van het Kind, zo blijkt uit waar we nu staan, hebben het potentieel om (verder) uit te groeien tot laagdrempelige basisvoorzieningen. Het was van bij de start de bedoeling dat je in (of via) de Huizen van het Kind terecht kon voor alles wat met opvoeden en opgroeien te maken heeft. Het beeld van de Huizen van het Kind in 2016 (publicatie Kind en Gezin, mei 2017), toont, in al haar diversiteit, dat deze ambitie gestaag vorm krijgt.

Het Kinderarmoedefonds zet zijn schouders onder innovatieve en langlopende projecten die de uitsluiting van kansarme kinderen en hun gezinnen tegengaan en die een meerwaarde of aanvulling bieden op de bestaande diensten en projecten. Daarbij staat samenwerking met partnerorganisaties en lokale besturen centraal.

Verbindend samenwerken, het is geen eenvoudige klus. Niet alle partijen hebben hetzelfde doel voor ogen. Communicatiestijlen en -culturen kunnen verschillen. Een derde ruimte of tussenruimte, letterlijk of figuurlijk, waar de verschillende betrokken partijen kunnen ontmoeten, biedt ruimte om verbinding te creëren in respect voor het verschil.

Dit tool- en handboek is een poging om in het huidige radicaliseringsdiscours even een stapje achteruit te zetten en terug te keren naar de vraag: Wat is onze pedagogische opdracht als eerstelijnswerkers? Hoe verhouden we ons tot de actuele context en met welke visie gaan we daarin aan de slag? Hoe krijgen we de glazen in onze professionele bril weer helder? Wat is onze reële handelingsruimte en hoe kunnen we die ten volle gebruiken?

Allemaal krijgen we te maken met culturele verschillen: als leraar, leerling, werkgever, werknemer, buur, buurtwerker, vakbondsmilitant, vrijwilliger, sportbeoefenaar, trainer, jeugdwerker,... noem maar op. Vlaanderen wordt immers superdivers. Brussel is al een stad van minderheden waar nauwelijks nog een culturele meerderheid heerst. In dit boek leggen de auteurs uit aan de hand van 32 cases hoe solidariteit in diversiteit vorm krijgt op concrete plaatsen.

In de media, de politiek en bij hulpverleningsinstellingen is er veel aandacht voor opvoedingsvraagstukken in allochtone gezinnen. Marokkaanse en Turkse ouders krijgen vaak kritiek op hun opvoedingsmethode. Zij nemen niet genoeg verantwoordelijkheid, zijn te weinig betrokken bij het onderwijs van hun kinderen, en laten ze maar wat rondhangen op straat. De opvoedingsproblematiek wordt meestal benaderd vanuit het perspectief van de instellingen. 'Schaamte en strategisch handelen' besteedt aandacht aan het opvoedingsperspectief van ouders en kinderen met een Marokkaanse of Turkse achtergrond.

In Thuis. Het drama van een sentimentele samenleving gaat Jan Willem Duyvendak in op verschillende aspecten van ons thuisgevoel. Hij betoogt dat veel van onze conflicten, frustraties én het populistische ressentiment voortkomen uit de gedachte dat we een recht hebben op thuisgevoel. Door de politisering en de grenzeloze populariteit van thuis' raken we echter alleen maar verder van huis.

De druk op gezinnen is veel te hoog, stellen de BV Familie en het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid. Hun documentaire ‘Ticket to the tropics’ agendeert de toenemende druk op ouders. Grootouders, ouders én kinderen vertellen hierin hoe het écht met ze gaat. Het doel van de film is om het gesprek op gang te brengen over de stress die gezinnen ervaren.

Tropenjaren, alle ballen in de lucht houden, het klinkt onschuldig. Steeds meer ouders ervaren de druk van het ouderschap echter als een steeds grotere uitdaging. Maar liefst 1 op de 3 ouders ervaart zelfs een te hoge druk, zo blijkt uit onderzoek van de BV Familie in samenwerking met het Lectoraat Ouderschap en Ouderbegeleiding, Hogeschool Leiden.

Alle ouders willen het beste doen voor hun kind. Dat vraagt veel van hen en maakt hen kwetsbaar. Hoe kun je daar als professional oog voor hebben en tegelijkertijd hun ouderschap versterken? Daarover gaat dit nummer.

The early years in human life are the most formative for developing the foundational competences and learning dispositions that influence greatly later education and employment prospects and wider life achievements and satisfaction. The European Pillar of Social Rights states that children should have the right to affordable early childhood education and care of good quality. It continues by saying that children from disadvantaged backgrounds should have the right to specific measures to enhance equal opportunities.

Het 'European Platform for Investing in Children' (EPIC) heeft in 2018 actuele overzichten beschikbaar gesteld van het huidige beleid in de EU-lidstaten voor kinderen en hun gezinnen.

SamenStarten is een programma dat de psychosociale ontwikkeling van kinderen vanaf de geboorte ondersteunt. Kenmerkend is de samenwerking tussen partners in het brede jeugddomein en het gebruik van het DMOP, een stapsgewijs volgsysteem. Momenteel past ongeveer een derde van de JGZ-organisaties SamenStarten toe tijdens contactmomenten tot twee jaar.

OO10-stress is oudertraining gebaseerd op Rots & Water.

Dit inhoudelijk kader schetst onze visie op het ondersteunen van sociale netwerken. Na de omschrijving van enkele belangrijke begrippen die in dit discours vaak opduiken, kaderen we de hernieuwde aandacht vanuit de invalshoeken ‘samenleving’, ‘hulpverlening’ en ‘beleid’. We zoomen daarbij dieper in op enkele kernaspecten, praktijkvraagstukken en paradoxen. De uitdaging bestaat er in om het actief betrekken en ondersteunen van sociale netwerken niet louter als een bijkomend aandachtspunt of een methodiek te beschouwen.

Samen met Hogeschool InHolland ontwikkelde het Verwey-Jonker Instituut een gereedschapskist met een overzicht van kennis en instrumenten rond de hulp aan gezinnen die ver af staan van opvoedondersteuning. Dit zijn bijvoorbeeld gezinnen met een migratieachtergrond. De kennis en instrumenten zijn ontwikkeld in 4 Academische Werkplaatsen Jeugd. Deze werkplaatsen, gefinancierd door ZonMw, zijn zes jaar geleden opgezet om kennis voor de jeugdsector te ontwikkelen.

De publicatie in co-editie met Kind en Gezin is het resultaat van de academies, lerende netwerken en het werk van 20 pioniers die aan de slag zijn gegaan rond systematische monitoring, zelfevaluatie en impactmeting. Deze voorlopers zijn organisaties die werken met jonge kinderen en hun gezinnen (prenataal tot 3 jaar). Zelfevaluatie helpt hen om hun interventies te verbeteren en zo doeltreffend mogelijk de ontwikkeling van kinderen te ondersteunen. Het stappenplan helpt ook organisaties om hun impact (o.a. duidelijke veranderingstheorie) zichtbaar en groter te maken